T ürkiye ’de en g özde yatırım ve birikim ara çlarından biri olarak g ör ülen altın, bir çok yatırımcı i çin enflasyon ve kağıt paranın değer kaybı riskine karşı birikimlerin değerini korumada en g üvenli limandır.
Altın fiyatları uluslararası piyasalarda ABD doları cinsinden ve ons başına (1 ons = 31.10 gram) belirlenmektedir. Altın yatırımının, basit g ör ünmekle birlikte diğer yatırımlardan farklı olarak T ürk Lirasının ABD doları karşısındaki değeri ve altının ABD doları cinsinden değerindeki değişimlerden aynı anda etkilendiği i çin, kısa vadede volatilitesi y üksektir.
Birikimlerini altına yatırım yaparak değerlendirmek isteyenler i çin g ün üm üzde çok çeşitli yatırım ür ünlerinden oluşan bir se çenek yelpazesi mevcuttur. Kısa bir s üre öncesine kadar altına yatırım yapmak deyince sadece piyasadan fiziksel olarak altın satın almak anlaşılıyordu. Ancak, banka kasalarında veya evde saklamak üzere kuyumculardan fiziksel olarak altın satın almaktan ibaret olan geleneksel altın yatırımının yanısıra, yatırımcılar artık internet üzerinden altın satın almak, altına endeksli kira sertifikaları ve tahvill er, altın katılım fonları satın almak veya bankalarda vadeli , vadesiz veya birikimli altın hesabı a çtırmak suretiyle altına yatırım yapılabilmektedirler.
Kuyumcudan Altın Almak
Yatırım amacıyla fiziksel altın alanlar genellikle kuyumculardan alışveriş etmeyi kolaylık a çısından tercih ediyorlar. Kuyumculardan darphane tarafından basılan çeyrek, yarım ve tam sikke ve ziynet formundaki Cumhuriyet veya Ata altın ları, İAR İstanbul Altın Rafinerisi A.Ş. tarafından üretilen ve gram altın adı verilen çeşitli b üy ükl üklerdeki sertifikalı k ül çe altınlar satın alınabilmektedir. Ancak kuyumculardan veya d öviz b üfelerinden altın satın alan yatırımcıların dikkat etmesi gereken çok önemli birka çnokta var.
- Yatırımcılar öncelikle tanıdıkları ve g üvendikleri kuyumcudan altın almaya özen g östermedlidirler.
- Darphane tarafından basılan sikke ve ziynet şeklindeki Cumhuriyet altınlarının üzerinde tarih yazılı olduğundan ve bunların gramajlarının standartlara uygun olduğundan emin olmak gereklidir. Ziynet altınlar 22 ayar olup, çeyrek altın 1.75 gram, yarım altın 3.5 gram ve tam altın 7 gram ağılığında olmalıdır. Sikke altınlar ise 24 ayardır ve çeyrek 1.60 gram, yarım 3.20 gram ve tam Cumhuriyet altını ise 6.40 gramdır. Altınların gramajının standartlara uygun olması halinde eski veya yeni tarihli olmalarının değeri a çısından bir önemi yoktur.
- Osmanlı altınlarının da alım satımı yapılmaktadır ve son altı padişahın adlarını taşıyan altınların alım satımını yapmak serbesttir. Reşat, Hamit gibi adlarla anılan bu altınların en yenileri en az 100 yıl önce basıldıkları ve sınırlı sayıda oldukları i çin piyasada çok fazla sahte Osmanlı altını bulunmaktadır. Bunları satın alırken yeterince bilgili ve çok daha dikkatli olmak gerekir.
- Gram ve k ül çe altınlar ise İAR A.Ş. sertifikası ile satılır. Altın sertifikasında altının gramı ayarı ve nerede imal edildiği yazılıdır. Gram altın lar, %99.9 saflıkta ve 1, 5, 10, 20 ve 100 gramlık paketler halinde satılır. Gram altın saf altındır ve iş çilik maliyeti yoktur.
İnternetten Altın Almak
İnternetten altın almak giderek yaygın hale gelen bir y öntem olmuştur. Yatırımcılar internet üzerinden fiziksel altın alabildikleri gibi altın hesapları a çmak veya altına dayalı sermaye ve para piyasası ara çlarına yatırım yapmak üzere fiziksel olmayan altın satın alabilmektedir. Online ticaret sitelerinden fiziksel altın alınabildiği gibi internet üzerinden yatırım amacıyla bankalarda altın hesabı a çtırılarak, altın katılım fonları veya VİOP s özleşmeleri satın alarak altın alınabilmektedir.
- İnternetten fiziksel altın satın almak: İnternet üzernden çeşitli kanallardan altın satın alınabilmektedir. G üvenilen e-ticaret sitelerinden ve kuyumcuların internet sitelerinden fiziksel altın alımı kredi kartı ile veya havale yoluyla yapılmakta ve altınlar kurye aracılığyla adrese teslim edilmektedir. Belirli oranda ödeme ve teslimat riski i çermekle birlikte g üvenilir sitelerden yapılan altın alımları yatırımcıya kolaylık sağlamaktadır. Ayrıca bankaların internet istelerinden de fiziksel altın alınabilmektedir.
- Bankalarda a çılan altın hesabına altın almak: Yastık altındaki altınların ekonomiye kazandırılması amacıyla bankaların sunduğu banka altın hesabı gibi yatırım ür ünleri hem birikim amacıyla satın alınan ve evde saklanan altınların çalınma veya kaybolma riskine karşı bankalara yatırılarak g üvenli bir bi çimde saklanması ve hem de yatırımcıların a çılan altın hesaplarına internet bankacılığı üzerinden altın alınarak altın birikimlerini b üy ütmesi sağlamaktadır. Altın hesaplarında fiziki altın almaya gerek kalmadan internet bankacılığı kanalıyla altın satın alınarak altın cinsinden birikim yapılabilmektedir.
- Vadeli işlem altın kontratı almak: İnternetten altın almanın bir başka yolu da Borsa İstanbul ’daki VİOP üzerinden altına dayalı altın vadeli işlem kontratlarıdır. Altın Vadeli İşlem Kontratı ile belirlenen bir fiyat üzerinden ve belirlenen vade tarihinde teslim edilmek üzere altına dayalı kontrat satın alarak altın alım satımı yapılabilir.
- Altın tahvili veya altına dayalı kira sertifikası almak: Olduk ça yeni bir ür ün olan altın tahvili veya atına dayalı kira sertifikası Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ihra çedilmekte olup bankalar aracılıığıyla internet zerinden satışa sunulmaktadır. Yaıtırmışar hesaplarının bulunduğu bankaların internet bankacılığı kanalıya bu altın tahvillerine ve sertifikalarına yatırım yapabilirler.
Bankada Altın Hesabı A çtırmak
Bir çok banka vadeli veya vadesiz mevduat hesabı a çar gibi altın hesabı a çmaktadır. Altın cinsinden birikim sağlamak ve fiziksel altın varlıkları g üvenli bir şekilde saklamak iseyen yatırımcılar bankada altın hesabı a çtırabilirler. Vadeli altın hesapları vade s üresi s üresine g öre belirtilen faiz oranı üzerinde faiz getirisi sağlar. Vadesiz altın hesapları ise faiz getirisi sağlamaz sadece altınların hesap işletim ücreti ve başka bir ücret ödemeden çalınma veya kaybolma riskine karşı bankada g üveni bir şekilde saklanmasını sağlar.
Vadeli Altın S özleşmeleri ile Altın Yatırımı
Borsa İstabul Vadeli İşlemler ve Opsiyon Piyasasında dayanak varlığı gram altın olan t ürev ara çlarla altın yatırımı yapılabilmektedir. Bir kontrat karşılığında 1 gram altın alış veya satış s özleşmesi işlemi yapılır. VİOP ’ta Şubat, Nisan, Haziran Ağustos, Ekim ve Aralık vadeli altın s özleşmeleri mevcuttur.
Yatırımcılar, vadeli altın s özleşmelerinde diğer vadeli s özleşmelerde olduğu gibi dayanak varlığın yani altın fiyatının s özleşme vade s üresi i çinde y ükseleceği veya d üşeceği öng öüs üne g öre uzun veya kısa poziyon alırlar altın fiyatları nın öng ör üleri doğrutusuna hareket etmesi durumuda %0.05 oranında komisyon karşılığında kar elde ederler. İlgili s özleşmenin vade s üresi i çinde altının fiyatının y ükseleceğini öng ören yatırımcılar vadeli altın s özleşmesiyle uzun poziyon a çar yani s özleşme fiyatından alış kontratı satın alır. Altın fiyatları beklentiye uygun olarak y ükselirse kontrat b üy ükl ükl üğ üile orantılı olarak ve aradaki fark kadar yatırımcı kar elde eder aksi durumda yani altın fiyatı d üşerse aradaki fiyat farkı kadar zarar eder. Bunun tersi durumda ise yatırımcı altın fiyatının s özleşme vadesi i çinde d üşeceğini öng ör üyorsa kısa poziyon alır ve altın fiyatı beklentiye uygun olarak d üşerse yatırımcı aradaki fark kadar kar elde eder aksi durumda aradaki fark kadar zarar eder.
Yatırım Fonları
Altın katılım fonuna adı verilen altın yatırım fonları da fiziksel altın almadan ancak altına dayalı yatırım yapılmasına olanak sağlar. Altın katılım fonları internet bankacılığı veya ihra ççı kurumların internet siteleri üzerinden satın alınabilmektedir.
Altın Tahvili ve Kira Sertifikaları
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ilk kez 2018 yılında ihra çedilmeye başlanan ve bankalar aracılığıyla satışa sunulan altın tahvili ve altına dayalı kira sertifikaları yastık altı birikimlerin ekonomiye kazandırılması amacını taşıyor. Internet üzerinden satın alınanabilen bu ür ünler, altın yatırımının yanısıra vergi muafiyeti ve altı ayda bir ödemeli yıllık %2.40 faiz getirisi sağlıyor.
Bireysel Emeklilik Fonları
Altına dayalı bireysel emeklilik fonları (BES) yatırımcılara hem BES sistemininin hem de altın fiyatındaki artışın avantajlarından yararalanma olanağı sağlar. BES ’e zorunlu olarak katılan çalışanların altına dayalı BES fonları tercih etmeleri halinde sistemdeki birikimleri altın cinsinden olacaktır. Bu sayede birikimler TL ’nin değer kaybına ve enflasyona karşı korunmuş olacaktır.
Bankada Altın Hesabı Nasıl A çılır?
Bir çok bankanın sunduğu bankacılık ür ünleri arasında, altına dayalı birikim ve yatırım yapmak isteyen yatırımcılar i çin çeşitli isimler altında altın hesabı se çeneği bulunmaktadır. Yatırımcılar bankadan gram veya santimle altın satın alarak veya sahip oldukları fiziksel altınları şubeye g öt ürerek altın hesabı a çtırabilir. Altın hesapları mevduat hesapları gibi vadeli veya vadesiz olarak a çılabilmektedir. Vadeli altın hesapları yatırımcılarına faiz kazancı da sağlamaktadır. Vadesiz altın hesaplarında faiz işlemez sadece satın alınan altınların g üvenli bir şekilde saklanması sağlanır.
Bankada vadeli veya vadesiz altın hesabı a çmak isterseniz hesabınızın bulunduğu bankanın bir şubesine şahsen giderek veya telefon bankacılığı ve internet bankacılığı kanalıyla vadesiz altın hesabı a çtırabilirsiniz. Hesap a çmak i çin bankada bulunan vadesiz T ürk Lirası veya d öviz hesabından satın alacağınız altın bedeli kadar parayı transfer etmek suretiyle hesap a çılışını ger çekleştirebilirsiniz.
Birikimli Altın Hesabı
Birikimli altın hesabı, d üzenli otomatik ödeme yaparak altın cinsinden birikim yapma olanağı sunan vadesiz altın depo hesabıdır. Birikimli Altın Hesabı ile vadesiz T ürk Lirası veya ABD doları d öviz hesabı veya kredi kartına tanımlanan otomatik ödeme talimatıyla d üzenli altın birikimi yapılmasına olanak sağlar,
Bankanın belirlediği minimum tutardan az olmamak şartıyla T ürk Lirası, ABD doları veya altın gramı cinsinden belirleyeceğiniz bir aylık ödeme tutarı tanımladığınız hesaptan veya kredi kartınızdan her ay otomatik olarak çekilerek birikimli altın hesabınıza yatırılır. D üzenli otomatik ödemelerin yapılacağı hesap bakiyesinin veya kredi kartı limitinin ödeme tutarını karşılamaya yeterli olması gereklidir.
Birikimli altın hesabına faiz işletilmez. Bankalar genel olarak birikimli altın hesaplarından hesap işletim ücreti veya komisyon almazlar.
Altın Fonları
Altın katılım fonları olarak adlandırılan bu fonlar borsada işlem g ören altın ve altına dayalı para ve sermaye piyasası ara çlarına yatırım yapan fonlardır. Piyasada yaklaşık 350 civarında çeşitli altın fonları bulunmaktadır. Alın fonları altına dayalı menkul kıymetlerin getirisine g öre gelir sağlar. Altın fonları da diğer fonlar gibi çeşitli riskler taşır ana para koruma garantisi yoktur ve faiz getirisi sağlamazlar. Bu fonlar T ürkiye ’de çeşitli bankalar ve finans kuruluşları tarafından ihra çedilektedir. Altın katılım fonlarının izahnamelerinde (prospekt üs) yatırım stratejileri, fon portf öy ünde yer alan varlıkların ağırlıklarına g öre dağılımı, fon y önetim ücreti, ihra ççı bilgileri, risk risk değeri, karşılaştırma öl çüt üve fiyat getiri oranları ile fonun ge çmiş performansı gibi veriler yer alır.
Altın fonlarının izlediği genel strateji fon portf öy ün ün ortalama %80 ’i gibi b üy ük bir b öl üm ün üaltın ve altına dayalı menkul kıymetlere yatırılmasını öng ör ür. Altın fonları, piyasa riski, ihra ççı riski ve likidite riski gibi riskler i çerir. Altın fonlarına yatırım yapmak isteyen yatırımcıların piyasada mevcut altın fonların izahnamelerini okuyarak kendi risk profillerine en uygun fonu se çmeleri tavsiye edilir.
Kredi Kartıyla Altın Alınır mı?
Kredi kartı ile altın satın alımı konusunda Bankacılık D üzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) tarafından Mart 2019 ’da yeni d üzenlemeler getirilmiştir. BDDK başkanı Mehmet Ali Akben bazı kuyumculuk ür ünlerinin kredi kartıyla taksitli satışının yasaklandığını a çıkladı. BDDK ’nın a çıklamasında daha önce vade farksız d ört taksite b öl ünebilen kredi kartı ile Cumhuriyet sikke ve ziynet altını ve k ül çe altın alımlarında k öt üye kullanım tespit edilmesi nedeniyle bu ür ünlerin kredi kartıyla satın alınmasında taksit imkanının kaldırıldığı ve diğer kuyumculuk ür ünlerinde ise en fazla 4 taksit sınırı getirildiği belirtildi. BDDK ’nın bu d üzenlemesi sonucunda t üketiciler sadece iş çilik maliyeti i çeren altın takıların kredi kartıyla alımlarında 4 taksit yapabilecekler.
Gram Altın Yatırımı Nasıl Yapılır?
İstanbul Altın Rafinerisi A.Ş. (İAR) tarafından 22 ve 24 ayar saflıkta 1, 5, 10, 20, 50 ve 100 gramlık k ül çeler halinde üretilerek paketlenen saf ve işlenmemiş k ül çe altına gram altın adı verilmektedir. Gram altın üretici sertifikası i çermesi, g üvenilir olması ve internet üzerinden alınabilmesi ve iş çilik maliyeti i çermemesi nedeniyle yatırımcılar tarafından olduk ça ilgi g örmektedir. Yatırımcılar yatırım yapmak istedikleri altın miktarına uygun gramajdaki altını, kuyumcular, bankalar , d öviz b üfeleri ve e-ticaret siteleri ve kuyumcuların internet sitelerinden fiziksel altın satın alabilirler. T ürkiye ’de altın alım satımlarında ve altına dayalı sermaye ve para piyasası ara çlarında gram altın fiyatı baz alınmaktadır. Bu nedenle yatırımcıların gram altınlarını nakde çevirmesi çok kolaydır.
Ons Altın Yatırımı Nasıl Yapılır?
Altının uluslararası piyasalardaki fiyatı bir ons (ounce) altının ABD doları üzerinden değeri ile ifade edilir. Bir ons 31.10 grama eşit bir ağırlık öl çüs üd ür. Buna g öre d ünya piyasalarında altın fiyatı örneğin 1280 ABD doları ise bu gram cinsinden ifade edilecek olursa 31.10 gram altının fiyatını ifade eder. Altın yatırımı yaparken hem doların TL karşısındaki değerindeki değişim hem de altının dolar cinsinden değerindeki değişim birlikte yatırımın T ürk Lirası cinden getirisini belirlediğinin altını çizmek gereklidir. Yatırımcıların altın yatırımı yaparken bu bilgiyi g öz ön ünde bulundurmaları gerekir. Yatırımcılar çeşitli platformlar ve sermaye piyasası ara çları üzerinde ons altına yatırım yapabilirler:
Fiziksel Ons Altın Alımı:
İAR AŞ 1 ons ’luk altın k ül çeler
satmaktadır. T ürkiye ’de fiziksel
ons altın alımı sadece bu yolla
yapılabilmektedir. Bu y öntem altın satın almak, altının
uluslararası piyasalardaki dolar cinsinden fiyatı ve USD/TL
paritesindeki değişimler dışında bir risk i çermez .
Foreks Piyasası:
Yatırımcılar, forex platformları kanalıya uluslararası d
öviz piyasalarının yanısıra emtia ve değerli metaller
piyasalarında da işlem yapabilmekte ve ons altın alıp
satabilmektedirler. Kaldıra çlı işlemler yapılması
nedeniyle risk i çeren forex piyasasında ons altın
yatırımı yapmak kullanılan kaldıra çoranına bağlı olarak
çok y üksek riskler i çerebilir. Bu piyasada
işlem yapmak isteyen yatırımcıların risk - getiri, kaldıra
çoranı gibi konularda bilgili olması tavsiye edilir. K
üçük yatırımcılar i çin çok uygun
olmayan Foreks işlemleri T ürkiye ’de minimum 50.000
TL teminatla ve maksimum 1:10 kaldıra çlı olarak
yapılabilmektedir.
VİOP Piyasası:
Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası ya da VİOP ’da ons altın s
özleşmelerinde uzun veya kısa pozisyonlar alarak yatırım
yapılabilir. VİOP ’da yatırımcılar uluslarası piyasalarda
altının dolar cinsinden değerinin hangi y önde değişim g
östereceğine ilişkin öng ör ülerine
dayanarak uzun veya kısa poziyon alırlar. VİOP piyasası
işlemleri de foreks işlemleri gibi y üksek oranda risk i
çerir ve yatırımcıların yeteli bilgi ve deneyime sahip
olmaları tavsiye edilir..
Varant:
Ons altın fiyatına dayalı olarak fiyatlandırılan varantlar
aracılığıyla ons satın yatırımı yapılabilir . Varantlar daha az
para yatırarak daha fazla kar elde etmenin m ümk ün
olduğu kaldıra çlı işlemler kategorisinde bulunduğu i
çin y üksek riskli yatırımlar arasına yer alır.
Yatırımcların bilgi ve deneyim sahibi olmadan bu yatırımları
yapmamları tavsiye edilir.